Türkçenin dünya genelinde yaygınlaşması için yürütülen çalışmalar meyvesini vermeye devam ediyor. Yunus Emre Enstitüsü (YEE) tarafından yürütülen “Tercihim Türkçe” projesi kapsamında Karadağ’da önemli bir adım atıldı. Türkçe, bu Balkan ülkesinde artık “seçmeli yabancı dil” olarak resmi müfredata dâhil edildi. Bu sayede Karadağ’daki 40 bin ilköğretim ve 20 bin meslek lisesi öğrencisi, isterlerse eğitim hayatları boyunca Türkçe öğrenebilecek.
KARADAĞ’DA EĞİTİM SİSTEMİ NASIL İŞLİYOR?
Karadağ’da ilköğretim eğitimi 9 yıl sürüyor ve 5-15 yaş arası tüm çocuklar için zorunlu ve ücretsiz olarak sunuluyor. Lise ve meslek eğitimi ise tercihe bağlı olarak yürütülüyor. Ülkede 170 ilköğretim kurumu bulunuyor; bunların 163’ü devlet, 7’si özel okul. Bu kurumlarda toplamda yaklaşık 70 bin öğrenci eğitim görüyor. İngilizce 1. sınıftan itibaren zorunlu, ikinci yabancı dil ise 6. sınıftan sonra seçmeli olarak okutuluyor.
Devlet ilkokullarında öğrencilerin yüzde 16,9’u İtalyanca, yüzde 12,3’ü Almanca, yüzde 9,1’i Rusça, yüzde 5,4’ü Fransızca ve yüzde 0,27’si İspanyolca’yı seçmeli dil olarak tercih ediyor. Ayrıca öğrencilerin üçüncü bir yabancı dili daha seçmesine izin veriliyor.
ORTAÖĞRETİMDE YABANCI DİL YELPAZESİ GENİŞ
Karadağ’daki ortaöğretim sisteminde 56 lise bulunuyor. Bunların 51’i devlet, 5’i özel okul statüsünde. Bu kurumlarda toplam 25 bin 727 öğrenci eğitim alıyor. Ortaöğretimde de İngilizce zorunlu dil olarak verilirken, ikinci yabancı dil seçmeli şekilde okutuluyor. Tercihler arasında İtalyanca yüzde 17,5 ile öne çıkarken, Rusça yüzde 8,9, Almanca yüzde 8,91, Fransızca yüzde 6,49 ve İspanyolca yüzde 0,84 oranında tercih ediliyor.
TÜRKÇE, KARADAĞ’DA İLK OLARAK LİSELERDE BAŞLADI
Karadağ’da Türkçe eğitimi ilk kez 2007-2008 eğitim-öğretim döneminde Rozaje 30 Eylül Lisesi’nde verilmeye başlandı. 2022-2023 dönemine kadar toplam 1.700 öğrenci seçmeli Türkçe dersi aldı. 2023-2024 döneminde ise 170 öğrenci bu dersten yararlandı. Türkçe eğitimi için Yunus Emre Enstitüsü’nün hazırladığı “Yedi İklim Türkçe Seti” kullanılıyor.
İLKÖĞRETİM MÜFREDATINA TÜRKÇE DAHİL EDİLDİ
29 Ocak 2024’te YEE ile Karadağ Eğitim Enstitüsü arasında yapılan görüşmelerin ardından, ilköğretim seviyesinde Türkçe’nin seçmeli ders olarak okutulabilmesi için müfredat geliştirme süreci başlatıldı. 12 Mart 2024’te YEE Eğitim Koordinatörü Ivana Japundi’nin de yer aldığı komisyon tarafından hazırlanan taslak, 16 Temmuz 2024’te Karadağ Ulusal Eğitim Konseyi tarafından onaylandı. Böylece Türkçe, 6. sınıftan itibaren resmen seçmeli ders olarak müfredata girdi.
MESLEK LİSELERİNDE DE TÜRKÇE DERSİ VERİLECEK
Ayrı bir çalışma ise meslek liseleri için yürütüldü. 29 Ağustos 2024’te başlatılan müfredat geliştirme süreci, 13 Haziran 2025’te Karadağ Ulusal Eğitim Konseyi tarafından onaylandı. Bu adımla birlikte meslek liselerinde de Türkçe, resmi müfredat kapsamında seçmeli ders olarak okutulabilecek.
KÜLTÜREL DİPLOMASİDE STRATEJİK BİR ADIM
Yunus Emre Enstitüsü’nün yürüttüğü bu proje, yalnızca dil öğretimiyle sınırlı değil; aynı zamanda kültürel etkileşimi ve Türkiye ile Karadağ arasındaki halklar arası bağı da güçlendirmeyi amaçlıyor. Türkçenin Balkanlar’daki yükselişi, kültürel diplomasi açısından önemli bir stratejik kazanım olarak görülüyor.
Kaynak: Manşet Haber
