Gelece?in mesleklerinde yetkinlikler yar??acak

Günümüzde var olan mesleklerin bir bölümü, yak?n gelecekte yerini dönemin ihtiyaçlar?ndan do?an yeni mesleklere b?rakacak.

Dünya Ekonomik Forumu Mesleklerin Gelece?i Raporu'na göre 2025'e kadar 85 milyon i?in, insanlar ve makineler aras?ndaki i? bölümündeki de?i?iklikle kaybolabilece?i, insanlar aras?ndaki yeni i? bölümüne daha iyi uyarlanm?? 97 milyon yeni rolün ortaya ç?kabilece?i tahmin ediliyor.

Robot Koordinasyon Uzman?, Ak?ll? ?ehir Uzman?, Dijital Rehabilitasyon Dan??man?, Koruyucu T?p Uzmanl???, Biyomekanik Teknisyeni, Uzay Doktorlu?u bu mesleklerden sadece birkaç?. Bu s?ralananlar?n yan? s?ra, günümüzden gelecek ku?aklara aktar?lacak i? kollar?n?n da ?ekil ve içerik olarak ?u anki hallerinden çok daha farkl? olaca?? öngörülüyor. Öyle ki her devirde ya?anan ku?ak çat??malar?, yak?n gelecekte yerini ku?aklar aras? uçuruma b?rakabilir.

Gelece?in mesleklerine uyum sa?layabilmek için ezbere bilgilerin yeterli olmad???n? ifade eden U?ur Okullar? PDR ve Ar-Ge'den Sorumlu Genel Müdür Yard?mc?s? Bar?? Sezgin, ba?ar?l? olabilmek için beceri ve yetkinliklerin geli?tirilmesi gerekti?ini söyledi.

Üniversitede meslek de?il bölüm seçin

Ö?rencilerin üniversitede meslek de?il bölüm tercih etmeleri gerekti?ine, mesle?in üniversitede edinildi?ine dikkat çeken Sezgin “Ö?renci bir bölümde e?itim ald?ktan sonra farkl? meslekler edinebilir. Örne?in psikoloji bölümünden mezun olan bir ö?renci, be? farkl? sektörde çal??abilir. Ayr?ca üniversitede sadece bir bölüm yok, bir kültür var. Ö?renci kulüpleri, ki?inin entelektüel geli?imi aç?s?ndan önemli. Bu kulüplerde kazan?lan beceriler ki?inin kariyerini olumlu etkiler. Örne?in bir ö?renci tiyatro kulübüne kat?ld?ysa daha iyi hitap etmeyi ö?renir, duygusal zekas? geli?ir” dedi.

Kendinize ‘Kim olmal?y?m?' sorusunu sorun

Üniversite tercihleri s?ras?nda ailelerin de kendi geçmi?lerinden yola ç?karak çocuklar?na bask? yapt?klar?n? belirten Sezgin sözlerini ?öyle sürdürdü: Geçmi? deneyimler önemli ama gelecek de en az geçmi? kadar önemli. Aileler çocuklar?n? yönlendirebilir ama karar verici olmamal?. 20 y?l önceki kariyer hedefleri ile gelecek çok farkl?. Ö?renciler kendilerine ‘Ben kimim?' ve ‘Kim olmal?y?m?' sorusunu sormal?. Ö?renci ailesini dinlemeli ama karar? kendi almal?. Hayat?m?z bir romansa ba?yazar? kendimiz olmal?y?z. Aileler çocuklar?n? kazançl? mesleklere yönlendirmeye çal???yor ama biliyoruz i?ini iyi yapan herkes iyi para kazan?yor. Çocuklar?n kurduklar? dü?ler göz ard? edilmemeli.”

Nitelikli e?itimin yan? s?ra yetkinlik ve beceri sahibi birey olman?n ay?rt edici özellik olaca??na dikkat çeken Bar?? Sezgin, ö?rencilerin yeni kariyer yakla??m?nda sahip olmas? gereken önemli yetkinlikleri ?öyle anlatt?:

?ngilizce: Meslekler de?i?se de yetkinlikler de?i?miyor. Bu yetkinliklerden biri ?ngilizce. Dünyada 300 milyon küresel çal??an var. ?u anda 12. s?n?fta olan ö?rencilerin çal??ma hayat? ba?lad???nda yani 2026-2027 y?l?nda bu say?n?n 2 milyar olaca?? söyleniyor. Ö?renciler ?ngilizce eksi?ini mutlaka tamamlamal?. ?ngilizceyi iyi ?ekilde konu?up yazmak dünya vatanda?l??? için olmazsa olmaz bir gereklilik.

Dijital k?vrakl?k : Dünya dijitalle?tikçe, dijital yetkinlikler ön plana ç?k?yor. Art?k tüm dükkanlar art?k cep telefonumuzda. Ö?rencilerin teknoloji okur yazarl???n? geli?tirmesi gerekiyor. Hayat?m?z? algoritmalar yönetiyor. Makine ile arkada?l?k kurabilmek önemli becerilerden biri haline geldi. Teknoloji bir yere gitmiyor bir ürün haline geliyor. Gelecek Enstitüsü'ne göre, yapay zeka asistanlar?n?z size kolayl?k ve verim vaat edecektir ancak daha fazlas?n? yapmak ve daha önce yapamad???n?z ?eyleri ba?armak için onlar?n zekas?na nas?l dokunaca??n?z? bilmeniz gerekiyor.

Üreticilik: Dünya Bankas?'n?n yapt??? bir foruma göre, ilerideki mesleklerin birço?u bilgisayar tabanl? olacak. Ama üreticilik ve iyimserlik üzerine kurulu her ?ey insana ait olacak. Geri kalan?n? makineler yapacak zaten. Makinelerin, robotlar?n yapamad??? tek ?ey bilinenin ve kodlamalar?n d???na ç?kmak. Ö?renciler üretici yönlerini geli?tirmeli.

Çapraz kariyer: Yeni kariyer yakla??m?nda bilgileri çaprazlamak gerekiyor. Örne?in oyun tasar?m? çok geli?en bir alan ancak Türkiye'de oyun tasar?m? senaristi yok. Psikoloji e?itimi tamamen oyun üzerine kuruludur. Bir kaçan ve onu bulmaya çal??an biri vard?r. Buradan yola ç?karak bilgisayar mühendisli?i okuyan bir ö?renci psikoloji e?itimi de alarak oyun tasar?m?nda öne ç?kabilir. K?sacas? ö?renci e?itim ald??? bran?? ba?ka bir bran?la çaprazlamal?.

Network zenginli?i: Dünyada küreselle?erek küçük bir köy haline geliyor. Örne?in Bahçe?ehir Üniversitesi'nde 123 farkl? ülkeden ö?renci var. Bu 123 ülkede i? yapabilme ihtimali demek. Ö?renciler üniversitelerin yurt d??? ba?lant?lar?n? ara?t?rmal?. Yabanc? ö?renciler ile kurulan dostluklar ileride networklere dönü?ebilir. Online e?itim sürecinde gördük ki Çin'de bir i? yapmak için oraya gitmek gerekmiyor. ?leti?im a?? kuruldu?unda o i?i yapmak bir görüntülü görü?me uzakl???nda. OECD Raporuna göre dünya genelinde pandemiden sonra e-ticaret yüzde 65 artt?.

Tasar?m gücü: Yeni kariyer yakla??m?nda asl?nda birçok ?eyi bilgisayarlar yap?yor. Ama buna bir bina gibi bakt???m?zda binan?n bir kat? ve ?ekli oluyor, yani tasar?m?. STEM e?itiminin en büyük katk?s? bu. H?zla de?i?en dünyada ayakta kalabilenler iyi tasar?mlar oluyor. Ö?renciler üniversitede tasar?m güçlerini geli?tirmeli. Örne?in MIT ye bakt???m?zda, art?k ö?retmenler s?n?fta ders i?lemiyor bunun yerine laboratuvarda tasar?m yap?yorlar. Ö?renci hangi bölümü seçerse seçsin, bir ?eyler tasarlayabilece?i bir alan gelecekteki gücünü etkileyecektir.

Duygusal zeka: Duygusal zeka (EQ) ‘Z ku?a??' için çok önemli. Bilgi art?k iki parma??m?z?n ucunda ama duygulara ne kadar hitap edebildi?imiz çok önemli. Her yapaca??m?z i?te duygusal zekaya ihtiyaç duyuyoruz. Bol kitap okumak, film izlemek, arkada?la dertle?mek, empati kurmak duygusal zekay? geli?tiren etmenler.

Ki?isel marka olmak: Gelecek Enstitüsü'ne göre, ö?renci kim oldu?unu ve kim olmak istedi?ini tan?mlayan ki?isel bir markaya sahip olmal?. Çünkü ba?ar?l? olmak için, bireyin kendisini ba?kalar?ndan ay?racak özelliklere sahip olmas? gerekiyor. Ö?renciler sosyal medya hesaplar?n? ve e-posta ad?n? düzenlemek gibi temel ad?mlarla bu i?e ba?layabilir.

Kriz yönetimi: Karma??kl?k, kaos gibi görünebilir ama Gelecek Enstitüsü'ne göre, yeni yollar çizmek için ki?inin önemli noktalar? birle?tirmesi gerekiyor. Bu nedenle kriz yönetimi ve karma??k durumlarda problem çözme yetene?i çok önemli. Bu gerçe?i pandemide büyüme sa?layan ?irketlerde görmü? olduk.

Esneklik: De?i?imler konusunda esnek ve yeni beceriler geli?tirme konusunda istekli olunmal?. Bir i? ortam?nda esnek olmak, engelleri, çözümlere ve f?rsatlara çevirmeye yard?mc? olur.